Deze zomervakantie zouden we met het gezin in Den Haag blijven. Familie- en andere omstandigheden dwongen ons hier min of meer toe. Dit was geen straf, we hebben een paar heerlijke weken gehad waarbij we regelmatig aan het strand te vinden waren en leuke zomerfeestjes en -festivals afgelopen hebben. Bij mij vierde Haags chauvinisme hoogtij – ik kreeg al tranen in mijn ogen als ik ons officieuze volkslied ‘oh, oh, Den Haag’ hoorde. Kortom, ik was helemaal in mijn element.
Toen het einde van de vakantie naderde en het weer omsloeg begon het toch te kriebelen. Zouden we toch nog even naar het buitenland gaan? We besloten dat het Oostenrijk moest worden. Niet al te lang rijden, lekker wandelen in de bergen, halve liters bier en comfort food spraken ons wel aan. In een mum van tijd had ik een last-minute appartement gevonden en een paar dagen later zaten we om zes uur ‘s morgens in de auto. We hadden aardig wat file maar verder verliep de reis voorspoedig en ongeveer twaalf uur later waren we op onze vakantiebestemming.
De volgende dag voelde ik me heel raar. Ik had het gevoel dat ik niet één was, dat mijn lichaam en ziel gescheiden waren. Ik werd steeds stiller en bleker en kreeg het kouder en kouder. Toen de anderen vroegen wat er met me aan de hand was zei ik dat als je een lange reis maakt de ziel te paard reist. Ze begrepen eerst niet wat ik bedoelde. Toen legde ik uit dat met dit gezegde wordt bedoeld dat hoe snel je je lichaam tegenwoordig ook kan verplaatsen van A naar B, je ziel zich niet kan aanpassen en een tijdje later pas aankomt. Blijkbaar was de mijne nog onderweg. Geen wetenschappelijk onderbouwde stelling maar wel een mooie metafoor voor het feit dat je de tijd moet nemen om te acclimatiseren, om ergens werkelijk te landen.
Op een vergelijkbare manier wordt dit fenomeen beschreven in de Ayurveda. Hierin wordt gezegd dat reizen vata-verhogend werkt en dat je, om weer in balans te komen, vata in het lichaam moet verlagen. Om dit te begrijpen is iets meer achtergrondinformatie nodig. Ayurveda is een duizenden jaren oude gezondheidsleer afkomstig uit India. Volgens de Ayurveda is alles in het universum, dus ook de mens, opgebouwd uit een combinatie van vijf elementen. Deze elementen zijn: aarde, water, vuur, lucht en ruimte of ether. De drie dosha’s kapha, pitta en vata zijn drie krachten of energievormen die deze basiselementen vertegenwoordigen. Kapha vertegenwoordigt aarde en water en heeft een stabiele kwaliteit. Pitta vertegenwoordigt vuur en water en heeft een transformerende kwaliteit. Vata staat voor lucht en ruimte of ether en heeft een bewegende kwaliteit. Ieder mens heeft de drie dosha’s of energievormen in een andere verhouding in zich. Dit maakt dat ieder mens een unieke constitutie heeft.
Om gezond te blijven moeten de dosha’s in balans zijn. Deze balans is te handhaven door middel van onder andere yoga, voeding en kruiden. Ziekte ontstaat bij een disbalans van de dosha’s. Reizen is een van de factoren die kunnen zorgen voor een verstoring van de balans. Reizen werkt vata-verhogend. Om de balans weer te herstellen is het belangrijk te aarden. Zorg voor regelmaat in je dagindeling. Slaap niet te lang uit, ga op tijd naar bed en neem voldoende rust. Eet en drink op tijd. Warm comfort food (soep, pap, warme melk met honing e.d.) werkt aardend en kalmerend. Het mag best een beetje vettig zijn. Eet geen rauwe groente. Houd jezelf goed warm. Verwen jezelf: laat je masseren. Doe de rituelen waar je rustig van wordt: maak van je vakantieverblijf – tent, huisje of hotelkamer – je eigen plek door overal persoonlijke spullen neer te leggen. Doe aardende activiteiten zoals wandelen – lekker met je blote voeten in het gras – of koken. Je zult zien dat als je deze zaken in acht neemt je ziel weer snel bij je is.
Die avond ben ik vroeg gaan slapen met warme sokken en een trui aan, onder twee dekbedden. Na een diepe slaap werd ik de volgende dag verfrist weer wakker. Het paard met mijn ziel was inmiddels aangekomen.
